Các loại vật liệu truyền thống có các hạn chế về nhiều mặt như gạch nung phải vắt lên từ đất sét, khi nung tác động đến môi trường và sản phẩm nặng, thi công chậm bởi mang tính thủ công nhiều hơn. Gạch ceramic, granite nhân tạo hay đá, gỗ… cũng vậy, đều phải khai thác trong tự nhiên. Nhưng hiện nay, đã có những vật liệu mới hoàn toàn có thể thay thế, khắc phục được các nhược điểm trước đây của vật liệu cũ nhưng vẫn thẩm mỹ, bền và có những tính năng mới trong xây dựng.
Gạch nhẹ là loại gạch block chế tác từ xi măng, cát và chất tạo bọt để làm cho kết cấu viên gạch bên trong có những khoảng rỗng như hình thức tổ o¬ng. Do đó sản phẩm nhẹ, cách âm, chịu nhiệt (hệ số dẫn nhiệt thấp hơn gạch nung 2 lần) và dễ khoan, cắt hay đóng đinh trực tiếp. Gạch nhẹ có kích thước cơ bản: 75 x 200 x 600 mm. Với kích thước này, một viên gạch nhẹ chỉ nặng 7,2 kg và trong xây dựng, nó có thể thay thế cho 6 viên gạch ống xây dính lại nặng khoảng 14 kg. Như vậy, cùng một kích thước xây dựng, xây bằng gạch nung sẽ nặng khoảng gấp đôi so với xây bằng gạch nhẹ. Gạch thích hợp xây nhà cao tầng, cơi nới tầng, vách ngăn, căn hộ trên nền đất yếu.
Một m2 tường xây bằng gạch nhẹ chỉ có 8 viên, xây gạch nung phải tốn 65 viên cộng thêm chi phí cho xi măng, cát (làm mạch hồ). Ngoài ra, còn chi phí nhân công, thời gian thi công cũng chậm hơn so với xây bằng gạch nhẹ.
Bêtông bọt, gạch nhẹ không xa lạ đối với cán bộ kỹ thuật miền Bắc trước đây, song ngày ấy lượng xi măng, sắt, thép xây dựng rất khan hiếm, mọi thứ đều được cung cấp theo chỉ tiêu, trong xây dựng thường là thấp tầng, phổ biến với kết cấu tường chịu lực cho nên gạch nhẹ ít được quan tâm.
Ngày nay xi măng, sắt, thép… phong phú, nhiều nhà cao tầng không những được xây dựng ở các thành phố lớn mà cả ở các thị xã, thị tứ, nông thôn với kết cấu “khung chịu lực là chính”, vai trò của gạch làm nhiệm vụ bao che là chính cho nên cần khuyến khích sản xuất gạch block nhẹ để xây tường bao che. Trọng lượng của công trình sẽ giảm, kết cấu móng sẽ nhẹ hơn, giá thành của công trình cao tầng sẽ rẻ hơn 5 – 7% so với sử dụng gạch đất nung.
Khuyến khích sản xuất gạch block nhẹ thay gạch đất nung về lâu dài còn mang lại những lợi ích to lớn:
– Hạn chế mất đất ở một nước đất hẹp người đông có ý nghĩa về lâu dài cho con cháu mai sau. Chúng ta biết 1 m3 đất sét sản xuất được 800 viên gạch tiêu chuẩn (9 x 19 cm). Năm 2005 các tỉnh miền Đông Nam bộ sản xuất khoảng 1,67 tỷ viên gạch, có nghĩa là mất hơn 2 triệu m3 đất sét. Nếu tính cả nước con số này sẽ cao hơn rất nhiều, phải có thời gian lâu dài mới tái tạo được.
– Tiết kiệm nhiên liệu – bảo vệ môi trường. Để nung 1.000 viên gạch thành phẩm, cần 64 lít dầu FO, với 1,67 tỷ viên gạch cần 107 triệu lít dầu FO. Nếu thay đốt dầu bằng than, củi, trấu cũng phải có tổng nhiệt lượng tương đương. Quá trình nung sẽ thải ra môi trường rất nhiều khí độc hại như CO2, CO, SO2, khói, bụi… gây hiệu ứng nhà kính và có hại cho sức khỏe của con người.
Nguyên liệu để sản xuất gạch block nhẹ bao gồm: xi măng, cát, nước và phụ gia tạo bọt. Hỗn hợp nguyên liệu sau khi qua máy trộn sẽ được đổ vào khuôn với kích thước theo yêu cầu của khách hàng. Phụ gia tạo bọt có ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng và giá thành sản phẩm. Đây là loại phụ gia hoàn toàn có thể nghiên cứu sản xuất trong nước như một vài nơi đã thành công, hiện tại trong nước vẫn nhập khẩu chất tạo bọt Nepor, chất lượng thành phẩm rất ổn định.
Ngoài ra, gạch block nhẹ còn có những đặc tính vượt trội so với gạch đất nung như sau:
– Trọng lượng bằng khoảng 1/2 gạch đất nung và 1/3 bêtông thường, giảm nhẹ phần kết cấu móng, rất thích hợp đối với những công trình xây dựng trên vùng đất yếu.
– Kích thước có thể thay đổi theo yêu cầu của khách hàng. Đối với nhà trệt có thể dùng kích thước lớn, xây dựng nhanh, ít tốn vữa xây so với gạch đất nung.
– Cách nhiệt và cách âm (phù hợp làm phòng thu âm , KARAOKE ) gấp 2 lần so với gạch ống.
– Chống thấm nước 100% .
– Cưa, cắt, đóng đinh… dễ dàng.
Hiện nay gạch nhẹ đã được đưa vào sản xuất, ứng dụng cho các công trình và đã đạt được hiệu quả cao. Tuy nhiên, để thay thế tính phổ biến của gạch nung, tâm lý của người sử dụng, gạch nhẹ vẫn cần phải có một thời gian dài để thâm nhập vào thực tiễn và thay thế hoàn toàn cho sản phẩm gạch nung.